36. NGUYN ÐA C†M B˜ CN...

Sang nØa sau thª kÖ XII, phong trào ð¤u tranh cüa các t¥ng l¾p nhân dân ch¯ng lÕi n«n th¯ng tr¸ cüa tri«u Lý liên tiªp bùng n±, tri«u Lý ðã phäi nhi«u phen xu¤t quân ði ðánh d©p. Có nhæng tr§n, quân ðµi nhà Lý do ðích thân các v¸ ðÕi th¥n ho£c thân vß½ng trñc tiªp chï huy. Nåm „t TÜ (1185), ð°ng bào các dân tµc ít ng߶i · Sách Linh (nay chßa rõ là n½i nào) ðã n±i d§y. C¥m ð¥u lñc lßþng cüa h÷ lúc ¤y là thü quân Ðinh Vû và quan lang Ðinh Sánh. Tri«u ðình Lý Cao Tông r¤t l¤y làm lo sþ, vµi sai Kiªn Ninh Vß½ng Long Ích ðem h½n mµt vÕn quân ði ðàn áp. Long Ích cho quân ðªn ðóng · в Gia Thôn (mµt ð¸a ði¬m · g¥n Sách Linh) và liên tøc chiêu dø thü lînh cüa lñc lßþng n±i d§y này ð¥u hàng. Th¤y khó b« ch¯ng ðÞ, Ðinh Vû và Ðinh Sáng ra hàng. Nhßng, cä hai v×a ra ðªn n½i thì l§p tÑc b¸ Long Ích sai quân b¡t trói lÕi.

Quá b¤t ng¶ vì b¸ ngßþc ðãi, cä Ðinh Vû lçn Ðinh Sáng ð«u kêu la và ðúng lúc ¤y, mµt chuy®n chÆng hay ho gì ðã xäy ra. Sách ÐÕi Vi®t SØ Lßþc (quy¬n 3, t¶ 11-a), cho biªt r¢ng, tùy tß¾ng cüa Long Ích là Nguy­n Ða C¦m th¤y Ðinh Vû và Ðinh Sáng ðã b¸ b¡t trói thì nghî r¢ng h÷ t¤t phäi sþ oai, quy«n sinh sát · trong tay mình, mình mu¯n làm gì mà chÆng ðßþc. Nghî v§y, Nguy­n Ða C¦m v×a không ng¾t chØi rüa, v×a tiªn lÕi g¥n sát ð¬ ti«u ti®n vào mi®ng cüa Ðinh Vû và Ðinh Sáng. Thª cùng, Ðinh Vû bèn c¡n nghiªn ng÷c hành cüa Nguy­n Ða C¦m. Ðau quá, Nguy­n Ða C¦m l¤y hªt sÑc thoi th§t mÕnh vào Ðinh Vû, lúc ¤y Ðinh Vû m¾i buµc mi®ng nhä ra. Nguy­n Ða C¦m rút ðßþc cüa quý ra nhßng cûng b¸ ngã xu¯ng ð¤t ng¤t xïu. B¤y gi¶, Long Ích bèn sai ng߶i làm con cá b¢ng g± ð¬ khóa mi®ng Ðinh Vû và Ðinh Sáng lÕi r°i ðánh cho ðªn chªt, xong, ðem thây ph½i ra ð߶ng ð¬ tr¤n áp tinh th¥n dân Sách Linh.

L–I BÀN - Dân có n±i d§y thì ðó cûng chÆng qua là chuy®n chÆng ð£ng ð×ng, m÷i th¶i chính sñ suy vi ð«u th¤y có cä. Long Ích ð߶ng ð߶ng là thân vß½ng cüa tri«u ðình mà th¤t hÑa v¾i hai thü lînh nhö cüa dân, làm chuy®n ngßþc ðãi kë quy thu§n, l²i ¤y th§t khó bö qua. Nguy­n Ða C¦m c§y thª kë th¡ng, chØi m¡ng ðã thô tøc, ti¬u ti®n vào mi®ng tù nhân lÕi còn thô tøc h½n. Sñ xúc phÕm nhân ph¦m thô bÕo ¤y, chï m¾i nghe qua ðã l¤y làm x¤u h±. Ðinh Vû · thª cùng thì phäi xØ theo ki¬u thª cùng, c¡n Nguy­n Ða C¦m cûng là ði«u d­ hi¬u.