Din ðÕt theo cách nói hi®n nay thì vua ð¥u tri«u Lý là Lý Thái T± (1010-1028) quä là ng߶i có lý l¸ch r¤t không rõ ràng. Sách ÐÕi Vi®t sØ ký toàn thß (bän kÖ, quy¬n 2, t¶ 1-a) có ðoÕn chép nhß sau :
"Thái T± hoàng ðª h÷ Lý, húy là Công U¦n, ng߶i châu C± Pháp, B¡c Giang (nay là ð¤t Tiên S½n, B¡c Ninh, Hà B¡c - NKT), m© ng߶i h÷ PhÕm, ði ch½i chùa Tiên S½n (nay thuµc T× S½n, B¡c Ninh - NKT), có thai v¾i th¥n nhân, sinh ra vua vào ngày 12 tháng 2 nåm Giáp Tu¤t (974)".
Nhßng cûng sách trên, ngay cu¯i t¶ lÕi có ðoÕn chép r¢ng :
"Vua sinh ra m¾i ðßþc ba tu±i, m© ngài bèn Çm ðªn nhà Lý Khánh Vån. Khánh Vån bèn nh§n làm con nuôi".
B·i m¤y chæ ng¡n ngüi này mà nhi«u ng߶i cho r¢ng Lý Thái T± chính là con cüa Lý Khánh Vån. Nhßng r°i ðªn tháng 2 nåm M§u Ng÷ (1018), nghîa là 8 nåm sau khi Lý Công U¦n lên ngôi vua, lÕi cûng sách trên (t¶ 8-a) cho biªt, Lý Thái T± ðã truy phong cho bà nµi làm h§u và ð£t tên thøy. V§y thì th¥n nhân · chùa Tiên S½n và nhân v§t Lý Khánh Vån ¡t chï là sñ thêm th¡t chút ít mà thôi.
Cha ðë Lý Thái T± ðích thñc là ai, chuy®n này xin tÕm gác lÕi, chï biªt vi®c Lý Thái T± chào ð¶i, cÑ nhß sØ cû mà xét, thì ðã có sñ báo trß¾c mµt cách r¤t ngµ nghînh. Cûng sách ðã dçn · trên (t¶ 1-b) chép r¢ng :
"Trß¾c · vi®n Cäm Tuy¬n, chùa ºng Thiên Tâm (châu C± Pháp) có con chó con m¾i sinh, s¡c tr¡ng, lông có ð¯m ðen kªt thành hình hai chæ thiên tØ. Kë thÑc giä nói ðó là ði«m nåm Tu¤t (nåm con chó - NKT), ð¤t ¤y s¨ sinh ra thiên tØ. Ъn nay, vua sinh nåm Giáp Tu¤t, sau lên làm thiên tØ, quä là Ñng nghi®m".
L–I BÀN - Thiên tØ nguyên nghîa là con tr¶i, nhßng con tr¶i lÕi do ng߶i tr¥n m¡t tøc sinh ra. Thª là trong sñ khác th߶ng ðã có sñ th߶ng. Thái T± nhß ng߶i và cûng h½n ng߶i t× sñ th߶ng d hi¬u ¤y. Ng߶i ð¶i ßa ð£t ði«u quái d¸, ð¬ r°i r¯t cuµc, chính mình lÕi tin vào ði«u quái d¸ ðó. L¨ ðâu tÕo hóa cþt nhä ðªn ðµ vô l¯i, báo trß¾c sñ ra ð¶i cüa mµt vî nhân qua ðám lông cüa mµt con chó t¥m th߶ng.
Lý Thái T±, · trên thì ðßþc tri«u th¥n và sß tång tôn phò, thay Ng÷a Tri«u bÕo ngßþc mà làm vua ð¬ giØ yên thiên hÕ, dß¾i thì chåm lo sÑc dân, m· th¶i thái bình cho ð¤t nß¾c, con ng߶i có t¥m nhìn xa trông rµng ¤y ðã sáng l§p ra tri«u Lý (1010-1225) và ð¸nh ðô m¾i cho qu¯c gia là Thång Long... công ðÑc sáng ðªn muôn ð¶i, vinh quang k¬ ðªn tµt b§c. V§y thì, thêm th¡t vài ði«u ly kÏ cho lý l¸ch cüa Lý Thái T± nào có ích gì ?